"Meditatie is de enige bewuste en systematische menselijke activiteit waar het in de kern niet gaat over het verbeteren van jezelf of ergens anders te komen, maar wel om simpelweg te realiseren waar je al bent." – Jon Kabat-Zinn
Mensen vragen mij wel eens waarom ik mediteer. Als je een doel voorop stelt bij meditatie, ga je eigenlijk al voorbij aan waar meditatie om draait. Er zijn wel enkele positieve gevolgen van mediteren zoals het ontspannen van je lichaam, het rustig worden van je denken, het cultiveren van aandacht en concentratie, veerkrachtiger worden in stressvolle omstandigheden…, maar ze zijn niet het doel op zich. Meditatie betekent je volle aandacht geven aan de ervaring van het huidige moment. Je verkent je innerlijke wereld, je observeert je gedachten, fysieke sensaties, emoties en gevoelens, je maakt connectie met wat er speelt in je lichaam en je bewustzijn, je ervaart wat het is om bewust te 'zijn'.
De meest bekende vorm van meditatie bij ons in het westen is waarschijnlijk mindfulness, ontwikkeld door de Amerikaanse arts Jon Kabat-Zin. Bij mindfulness gaat het erom om een milde niet-oordelende houding aan te nemen voor alles wat er zich aandient. Je kan daarbij focussen op je ademhaling om je aandacht in het huidige moment te houden. Al gauw zal je merken dat dat niet zo eenvoudig is. Je 'mind' is continu afgeleid en je aandacht wordt getrokken naar fysieke sensaties in je lichaam, gedachten die de kop opsteken, gevoelens en emoties die je misschien liever niet voelt... De kunst is om al deze gewaarwordingen in je bewustzijn gewoon te observeren zoals wolkjes die aan de hemel verschijnen of blaadjes die in een rivier voorbijstromen. Jij bent simpelweg de toeschouwer van dit alles. Soms is het verleidelijk om voor een tijdje op een wolkje of blad mee te drijven en jezelf te verliezen in een herinnering of verhaal. Daar is helemaal niets mis mee. Van zodra je beseft dat je afdwaalde, kan je heel bewust kiezen om je aandacht terug naar je ademhaling te brengen of om gewoon lekker verder te dromen. De kern van mindfulness bestaat uit de liefdevolle bereidheid om te gaan zitten en een open houding aan te nemen voor wat zich aanbiedt.
Mindfulness werd in de jaren '70 ontwikkeld om chronische pijnpatiënten te leren omgaan met stress en lijden. De wortels van deze meditatietechniek liggen echter in de eeuwenoude boeddhistische traditie. Samma sati vertaald als 'juiste indachtigheid' (of meditatie) vormt de zevende factor van het edele achtvoudige pad naar verlichting. Mindfulness of het cultiveren van bewuste aandacht wordt dus al 2000 jaar toegepast in het boeddhisme. In onze moderne maatschappij waar de nadruk ligt op prestatie, winst en het vermijden van pijn is het ontwikkelen van bewuste aandacht onontbeerlijk om te compenseren voor ons gulzig verlangen naar vluchtig en continu plezier. Het vinden van waar geluk en vrij zijn van lijden kan enkel indien we bereid zijn om het leven in zijn totaliteit te ervaren. Met zijn ups en downs, pieken en dalen. Om het met de woorden van Alan Watts te zeggen: " There is a price to be paid for every increase in consciousness. We cannot be more sensitive to pleasure without being more sensitive to pain."
Naast mindfulness bestaan er nog vele andere meditatietechnieken zoals het 'chanten' van mantra's, transcendente meditatie, visualisatie... Elke traditie heeft zijn eigen methode. Eigenlijk zou je kunnen stellen dat elke handeling die je bewust uitvoert een vorm van meditatie is. De loper brengt zijn gedachten tot rust bij elke bewuste stap, de afwas doen krijgt plots een heel andere wending wanneer je bewust het warme water voelt en je eten smaakt des te meer indien je elke hap bewust neemt. De methode op zich is niet zo belangrijk, je kan niet fout mediteren. Het gaat enkel om de bereidheid naar binnen te keren en licht te schijnen op wat nog niet zichtbaar is. Mediteren kan je op elk moment van de dag en in eender welke omstandigheden. Meditatie is steeds fris en nieuw. Elk moment is immers een plaats waar je nog nooit bent geweest.
Wil je ontdekken wat meditatie voor jou kan betekenen? Welkom op onze meditatieavond elke laatste woensdag van de maand. Yoga is ideaal en diende oorspronkelijk ook om het lichaam voor te bereiden op het zitten in meditatie. Elke woensdag van 10u-11u en van 20u-21u Yoga Surlemoon. Ook onze workshops zitten boordevol goeie tips en inspiratie om te mediteren.